Ата-ана «балам тамақ жемесе дұрыс дамымайды, өспейді» деп алаңдайды. Оларға нәресте аз тамақ жейтін сияқты көрінеді. Бірақ табиғаттың дана екенін түсіну маңызды. Балалар санасыз түрде қашан, қанша және қалай тамақтану керегін біледі. Педиатр Елена Парецкая балаларда неліктен тәбет болмауының себебін айтты.
Балаңызды дұрыс бағалаңыз
Егер нәресте көңілді болса, сирек ауырса және жасына сәйкес бойы мен салмағы қалыпты болып, бірақ оның тәбеті ата-анасын қанағаттандырмаса, алаңдаудың қажеті жоқ. Азық-түлікті ұтымды және толық қорытатын балалар бар, олар энергия үшін салыстырмалы түрде аз тағамды қажет етеді.
Бірақ егер нәрестенің тәбеті жақсы болса, көп тамақтанса, бірақ кенеттен оның тамақтану әдеті өзгерсе, ол дұрыс тамақтанбау салдарынан салмағын жоғалтып жатса маманға жүгінген жөн. Бұл ауруларды, тамақтанудың бұзылуын немесе кейбір созылмалы метаболикалық бұзылулардың (мысалы, қант диабеті) басталуын жіберіп алмау үшін маңызды.
Неліктен тәбет жоғалады?
Нәресте мен мектеп жасына дейінгі балаларда тәбеттің жоғалуының бірнеше табиғи және патологиялық себептері бар.
- Өсудің баяулауы
Баланың үнемі өспейтінін түсіну маңызды. Белгілі бір жаста балалар кенеттен тез өсе бастаса бұл – «өсу қарқыны» деп аталады. Әрине, өмірдің осы кезеңінде балалар көбірек тамақтанады, олар жасушалардың жылдам бөлінуі үшін энергияны қажет етеді.
Сонымен, нәрестелер өмірінің бірінші жылында әсіресе тез өседі, бірақ кейін олардың өсуі баяулайды және олар бұрынғыға қарағанда әлдеқайда аз тамақ жейді. Сондықтан бір жылдан кейін тәбеттің төмендеуі әбден қалыпты деп санауға болады, алаңдатудың қажеті жоқ. Өсудің жеделдеуі 3 жастан кейін, содан кейін 6-7 жаста болады.
- Әртүрлі аурулар
Адам ауырғанда тамаққа тәбеті болмайды. Ал бұл мәселеде балалар да шет қалмайды. ЖРВИ, тұмау және басқа да өткір аурулар кезінде тәбеттің төмендеуі табиғи және уақытша. Ол қалпына келген сайын бірте-бірте тамақтану да қалпына келеді.
- Күйзеліс
Тек ересектер ғана емес, сонымен қатар кез келген жастағы балалар да физикалық немесе психологиялық күйзеліске түседі.
- Тамақтану режимінің бұзылуы
Балаларда тәбеттің төмендеуіне әкелетін физикалық проблемалар ғана емес, ересектер сияқты психикалық проблемалар да болуы мүмкін. Кейде балалар үнемі диета ұстайтын ата-ананың мінез-құлқына еліктейді, оларда тағамға деген жиіркеніш пайда болады.
- Кейбір дәрі-дәрмектерді қабылдау
Кейбір дәрі-дәрмектер, соның ішінде антибиотиктер және қабынуға қарсы препараттар тәбетті төмендетуі мүмкін. Бұл уақытша құбылыс, ол дәрі-дәрмектің ағзадан шығарылуына қарай өтеді.
- Анемияның әртүрлі формалары
Көбінесе анемия балалардың тәбетін бұзады. Бұл аурудың негізі гемоглобиннің және қызыл қан жасушаларының санының аздығы. Анемиямен ауыратын балалар ұйқысы қанбай шаршап жүреді. Егер патология уақытында емделмесе, онда анемия баланың дамуына және оқу үлгеріміне, мінез-құлқына және тәбетіне әсер етуі мүмкін.
- Ішек паразиттері
Ішек паразиттері жиі тәбеттің өзгеруін тудырады. Құрттар баланың ішегіне еніп, сол жерде еркін тіршілік етеді. Содан соң ағзада ішектен қан кетуді, тәбеттің төмендеуін, диареяны немесе іш қатуды, іштің ауырсынуын және аллергияны тудырады.
Егер сізде үй жануарлары болса, жылына екі рет оларды дегельминтизациялаңыз және кем дегенде жылына бір рет немесе педиатрдың ұсынысы бойынша екі жастан кейін балаларыңызды тексеріңіз.
- Іш қату
Балалардағы дұрыс емес дәрет және дұрыс тамақтанбау іш қатуға әкелуі мүмкін. Бұған дейін іш қатуды дәрісіз қалай емдеуге болатынын жазған болатынбыз.
Бұл тек денсаулыққа қатысты емес
Балалардағы тәбеттің жоғалуы басқа себептермен, соның ішінде психологиялық себептермен туындауы мүмкін. Мысалы, қатал тәрбие ата-ана бақылауына қарсы наразылықтың бұл түріне әкелуі мүмкін. Сонымен қатар, бала жаңа тағамды жеуге қорқуы мүмкін немесе ол отбасындағы тағамды ғана ұнатады.
Жылдам ақпарат алу үшін Facebook, Instagram желілері мен Telegram каналымызға жазылыңыз!