«А» вирустық гепатиті – вирус көзі науқас адам болып табылатын жіті инфекциялық ауру. Таралу факторлары: лас қолдар, сондай-ақ вирус жұқтырған барлық тұрмыстық заттар мен жеміс-жидектер болып табылады.
Жұқтырушаруашылық-нәжіс ағындарымен ластанған су айдындарында шомылу кезінде болуы мүмкін. Вирус бөлшектері асқазан-ішек жолдарының сілемейлі қабығы арқылы сіңіріледі және қан айналымының жалпы жүйесіне түседі, бауырды зақымдайды.
Аурудың белгілері – дене қызуы көтеріледі, бас ауырады, тәбет төмендейді, әлсіздік, жүректің айнуы, құсу байқалады. Көптеген ауырған адамдарда катаралдық құбылыс, тамақтың қызаруы байқалады. Зәр қараяды, сыраның түсіне ұқсайды, керісінше нәжіс ағарады.
Қызылорда облысы бойынша үстіміздегі жылдың 7 ай қорытындысымен «А» вирусты гепатитінің 77 жағдайы тіркелді. Оның 64 пайызы 14 жасқа дейінгі балалардың үлесінде.Аурудың тек біздің облыс емесе, еліміз бойынша өршуінің басты себебі – иммундауға жататын контингенттің екпемен тиісті деңгейде қамтылмауы, бұл ретте ата-аналардың балаларға екпе алудан бас тартуы, уақытылы егілмеуі өз кері әсерін беруде.
Жыл сайын «А» вирусты гепатитіне қарсы профилактикалық екпелермен 2 жастағы балалардың қамту көрсеткіші 90-95 пайызда орындалып келген. Яғни егілуге тиісті балалар жыл сайын толық қамтылмай, қорғалмағандар саны ұлғайып, бүгінгі таңда аурудың өршуіне әкелуде.
«А» вирусты гепатитіне шалдыққандардың 47 пайызы мектеп оқушыларына, 12 пайыздан ұйымдасқан балалар мен студенттерге сәйкес келеді, яғни ұйымдасқан ұжым балалары арасында ауру кең таралуда. Жалпы облыс бойынша өткен 2022-2023 оқу жылында 29 мектептен 31 оқушы ауырған. Мектептердің зақымдану көрсеткіші 8 пайызды құрады.
Осы орайда «А» вирусты гепатиті таралуының алдын алу мақсатында жаңа 2023-2024 оқу жылына дайындық жұмыстарын белсендендіру, атап айтқанда, ұйымдасқан ұжым балалары арасында аурудың топтасып тіркелуін болдырмау мақсатында,жазғы демалыста науқастармен байланыста болған, әсіресе мұғалімдер мен мектеп жасындағы балаларға медициналық бақылауды күшейту қажеттігі тапсырылды.
Қызылорда облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті «А» вирусты гепатитінің алдын алу үшін келесідей сақтық шараларын ұсынады:
– тамақ ішу алдында, дәретханаға барғаннан кейін, жұмыстан, серуеннен қайтып оралған кезде қолды жуу;
– ашық су айдындарынан қайнамаған суды ішпеу және онымен жемістер мен көкөністерді жумау;
– үйде, жұмыста, қоғамдық тамақтану объектілерінде, сауда, коммуналдық, өнеркәсіптік үй-жайларда санитариялық-гигиеналық тазалықты сақтау;
Сондай-ақ «А» вирустық гепатитінің алдын алудың арнайы жолы – вакцинациялау. Вакцинациялауға:
– екі жастағы балалар;
– «А» вирустық гепатиті ошақтарында байланыста болған күннен бастап алғашқы екі аптаны қоса алғанда, он төрт жасқа дейінгі байланыста болған адамдар;
– 14 жасқа дейінгі балалар, В және С созылмалы вирустық гепатиттерімен ауыратын ремиссия кезеңіндегі адамдар жатады.
Әлия Әбдіқайымова
Қызылорда облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары
Жылдам ақпарат алу үшін Facebook, Instagram желілері мен Telegram каналымызға жазылыңыз!