…Қобыланды сынды батырың
Тайбурыл атты мінеді,
Ақ сауытын киеді.
Қараспан тауды бөктерлеп,
Көп қосынның соңынан
Батыр Қобылан жөнеді…
Ақ бантигі желбіреген бастауыш сыныптың бүлдіршін қызы «Қобыланды батыр» жырын жатқа айтып тұр. Жырдың жалғасын сыныптасы іліп әкетті.
Қаладағы Ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының есімін иемденген №211 мектептің кез келген оқушысынан сұрасаң Қобыланды батыр жырын жатқа біледі. Ауыз әдебиетін, батырлар жырын жастана оқып жатқан балалардың кітап оқуға құлшынып тұрғанын жалт-жұлт еткен жанарынан байқауға болады. «Мен қазақпын» деп мақтана айтып, ұлтының баға жетпес жауһарларын түгендеп жүрген жас буын. Қай сыныпқа бас сұқсаң да «мен айтайыншы» деп жұлқынып тұр. Өзі білім алып жатқан мектебіне есімі берілген ұлт ұстазының нақылға айналған әрбір сөзін жадына түйген. «Күшті болу үшін білім керек» дейді олар. «Ұлтымыздың болашағы біздей білімді буынның қолында» дегенді аңғартқан өрендер ең алдымен өз ана тілін, ұлттың салт-дәстүрін, әдебиеті мен мәдениетін бойына сіңіріп өсіп келеді. Қарап тұрып риза боласың.
Жоғарыда атап өткендей, Ахмет Байтұрсынұлы атындағы №211 мектептің жас буынды оқыту мен тәрбиелеуде ешкімге ұқсамайтын өзіндік ерекшелігі бар. Ең бастысы, туған тілді тереңдете оқытуға ерекше мән береді. Ел Президентінің Жолдауында «Қазақтың тілі – қазақтың жаны! Халқымыздың тарихы да, тағдыры да – тілінде. Мәдениеті мен әдебиеті де, ділі мен діні де – тілінде. Тілдің тұғыры да, тағдыры да бесіктен, отбасынан басталады. Отбасында ана тілінде сөйлеп өскен бүлдіршіннің тілге деген ықыласы терең, құрметі биік болады. Осы тұрғыда, балабақшаларда, мектептерде мемлекеттік тілдің мәртебесін көтеруді назарда ұстау қажет. Біз мемлекеттік тілдің мәртебесін көтеру бағытындағы жұмыстарды үздіксіз жалғастыра береміз» деп атап айтқаны білім ордасының мақсатын айқындауға түрткі болды десек артық айтқандық емес. Мемлекет басшысының тіл мәртебесін көтеру, «Тілге бойлау» республикалық жобасын жүзеге асыру, қазақ тілін үйрену сапасын арттыру, оқу сауаттылығын дамыту мақсатында Қызылорда облысының білім басқармасы басшысының 17 желтоқсан 2024 жылғы 116-нқ/ 1 бұйрығымен Ахмет Байтұрсынұлы атындағы №211 орта мектебі «Тілге бойлау (Тіл білімі мектебі)» тірек мектебі болып бекітілген.
– Оқушыларымыздың тілдік қабілеттерін шыңдау, олардың қазақ тілінде ойлау және сөйлеу дағдыларын дамыту, жас буынның бойына ұлттық құндылық пен отансүйгіштік сезімдерін сіңіру – біздің басты міндетіміз. Мектебіміз ұлт ұстазының атында болғандықтан бізге бұл үдеден шығу екі есе ауыр жүк екенін сезінеміз. Жоба аясында ауқымды жұмыстар қолға алынып, жүзеге асуда. «Тілге бойлау (Тіл білімі мектебі)» жобасы балаларды ана тілімізді терең меңгеруге, білім алушылардың сөздік қорын молайтуға, табандылыққа, шыдамдылыққа, шығармашылыққа бағытталған десек, жоба аясында оқушыларымыз 1-сыныптан бастап «Алпамыс батыр», «Ер Тарғын», «Қобыланды батыр», «Қамбар батыр» жырларын жатқа оқиды, – дейді мектеп директоры Айжан Алимова.
«Тіл білімі» мектебі аталған білім ордасының бүгінгі күнге дейін атқарған жұмысы аз емес. Қазақ тілін терең меңгерту мақсатында түрлі жобалар, конференциялар да ұйымдастырылып келеді. Қазақ тілі мен әдебиетін қызыға оқуған оқушылардың да жетістігі аз емес. Әр жыл сайын жарыстарға қатысып, жеңіс тұғырынан көрініп келеді. Жақында мектепте тағы бір мазмұнды іс-шара өтті. «Тілге бойлау: «Тіл білімі мектебі» жобасы аясында «Ахмет Байтұрсынұлы және қазақ тілінің пән ретінде оқытылуы мен ғылым тілі болып қалыптасуы» тақырыбында республикалық конференция өтті.
Конференцияға Алматы мемлекеттік тілді дамыту институтының атқарушы директоры Бижомарт Қапалбек, актер, әнші, «Ахмет.Ұлт ұстазы» телехикаясында басты рөлді сомдаған, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Байғали Есенәлиев, Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің қауымдастырылған профессоры Аман Абасилов, Қызылорда облыстық оқу-әдістемелік орталығының директоры Сырым Асқаров, Қызылорда облысының қоғамдық даму басқармасының «Қызылорда облысының тілдерді оқыту орталығының» КММ директоры Мартана Дәулетбаева, «Сыр Медиа» ЖШС бас директоры Марат Аралбаев және білім саласының өкілдері, мұғалімдер, БАҚ өкілдері қатысты.
Конференцияға келген қонақтар ең алдымен мектепте ашылған ғылыми зерттеу орталықтарының жұмысымен танысты.
Ұлт ұстазы атын иемденген білім ордасындағы бұл конференцияның да маңызы бөлек. Қазақ тілін ғылым тіліне айналдыруға қадам жасауды мақсат еткен конференцияда А.Байтұрсынұлы медалінің иегері Бижомарт Сейсенбекұлы «Жаңартылған бағдарламадағы қазақ тілі пәнінің мақсаты және білім мазмұны» тақырыбында баяндама жасаса, «А.Байтұрсынұлының сөйлем жүйесіне қатысты ғибратынан» тақырыбында Әлкей Марғұлан атындағы Павлодар педагогикалық университеті гуманитарлық ғылымдар жоғары мектебінің профессоры, филология ғылымдарының докторы Бекен Сағындықұлы, «Ақымет Байтұрсынұлының қоғамдық-шығармашылық және ғылыми қызметінің Қызылорда кезеңі» тақырыбында Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінің қауымдастырылған профессоры, филология ғылымдарының кандидаты Аман Абасилов, «А.Байтұрсынұлы «Әліппесіндегі» ұлттық құндылықтар» тақырыбында ақын, А.Байтұрсынұлы музей-үйінің аға ғылыми қызметкері, түркітанушы (PhD), Алаш мұраларын зерттеуші Әділет Ахметұлы баяндама жасап, қатысушыларға тың мағлұмат берді.
Конференцияны түйіндеген №211 Ахмет Байтұрсынұлы атындағы орта мектеп директоры Айжан Алимова бүгінгі жиынның «Тіл білімі» тірек мектебіне берері мол екенін атап өтті.
– Конференцияға қатысып, келелі ой-пікір бөлісіп, мазмұнды баяндама жасаған баяндамашыларға, тіл жанашырларына және барлық қатысушыларға үлкен алғыс білдіреміз. Шарамызды ұлт маңдайына біткен, туған тіліне деген құрметі жоғары болған Ахмет Байтұрсынұлының «Өз тілімен сөйлескен, өз тілімен жазған жұрттың ұлттығы еш уақытта адамы құрымай жоғалмайды. Ұлттың сақталуына да, жоғалуына да себеп болатын нәрсенің ең қуаттысы – тілі. Сөзі жоғалған жұрттың өзі де жоғалады. Өз ұлтына басқа жұртты қосамын дегендер әуелі сол жұрттың тілін аздыруға тырысады. Егер де біз қазақ деген ұлт болып тұруды тілесек, қарнымыз ашпас қамын ойлағандай тіліміздің де сақталу қамын қатар ойлау керек» деген сөзімен аяқтаймыз, – деді ол.
Конференцияның келесі бөлімі «Ғылымдағы Ахмет – өнердегі Ахмет: тіл тағдыры мен тұлға тағдыры» тақырыбында жалғасты. Жиында конференция қонақтары оқушылармен кездесіп, пікір алмасты. Оқушылар «Ахмет үні» атты монолог оқып, кинода Ахметті сомдаған Байғали Мақұлбековке көкейде жүрген сұрақтарын қойды. Сондай-ақ Бижомарт Қапалбектің «Адамдық диқаншысы» пьесасы желісінде шағын эпизодты қойылым қойып, Байғали Есенәлиевтің өлеңдерінен үзінді оқыды. Бұл конференция жас буынның әдебиет пен өнерге, тілге деген қызығушылығын арттыра түскен күн болды.
Гүлмира МАҒЛҰМҚЫЗЫ
Жылдам ақпарат алу үшін Facebook, Instagram желілері мен Telegram каналымызға жазылыңыз!