Елді елеңдеткен жайт біздің өңірді де айналып өтпеді. Террорлық актіден қаладағы маңызды нысандар қиратылып, отқа оранды. Жалпы қарапайым халық үшін де, мемлекет үшін де зардабы аз болған жоқ. Бір Қызылорданың өзіне осы оқиғаның салдарынан 6 млрд теңгеден астам залал келді. Облыс әкімі Гүлшара Әбдіқалықова төңіректегі ойрандалған ғимараттарды аралап, блок-бекеттерге барып, сындарлы сәтте кеудесін оққа тосқан әскерилермен кездесті.
Облыс әкімі террорлық актіден зардап шеккен әкімшілік ғимараттардың қалпына келтіру жұмыстарын саралады. Аймақ басшысы алдымен «Nur Otan» партиясының Қызылорда қалалық филиалы ғимаратында болды. Террорлық шабуыл салдарынан нысанның 20 проценті бүлінген. Терезелері мен есіктері сынып, офистік техникаларына зақым келген. Қазір нысанды қалпына келтіру жұмыстары жүріп жатыр. Ал «Nur Otan» партиясының облыстық филиалының жағдайы мүлде қиын. Ғимараттың 70 проценті өртеніп, қолданыстағы заттардың барлығы жарамсыз болып қалған. Қазіргі таңда шығын көлемі есептелуде.
Бұдан кейін аймақ басшысы қалалық әкімдікте болды. Онда да осы жайт. Нысанның есік терезелері сынған, қаншама мүлік қираған. Алайда әкімдік 7 қаңтардан бастап қалыпты жұмыс режиміне көшкен. Басбұзарлардың әрекетінен облыстық сот ғимаратының 460-қа жуық құрал-жабдығы мен 300-ден астам офистік техникасы жарамсыз күйге түскен. Қазір ғимаратты тазалау мен қалпына келтіру жұмыстары қолға алынған. Осы орайда өңір басшысы жөндеу жұмыстарын жүргізу және шығын көлемі нақты дәлелді есептемелермен, құжаттармен расталуы керектігін тілге тиек етті.
– Төтенше жағдай режиміне байланысты залал келтірілген ғимараттарға Үкімет резервінен қажетті қаражат бөлінеді. Ол алдағы уақытта белгілі болады. Ал оған дейін біз дайындық жұмыстарын жүргізіп, келтірілген шығын көлемін нақтылап жатырмыз. Қажетті сома бөлінген соң, қайта қалпына келтіру жұмыстарын бастаймыз. Жалпы 8 әкімшілік ғимараттың шығын көлемі 6 млрд теңге көлемінде есептелді. Аймақтағы бизнес өкілдерінің шығындарын өтеу жөнінде мемлекет міндеттеме алды. Террорлық акті салдарынан облыста 15 кәсіпкерлік нысанға зиян келіп, оның көлемі шамамен 395 миллион теңгеден асты. Бірақ басты принцип – шынайылық болу керек. Шығын көлемі нақты құжаттармен рәсімделуі тиіс, – деді облыс басшысы.
Мұнан соң аймақ басшысы қалалық полиция басқармасының ғимаратында болды. Ол жақта да қалпына келтіру жұмыстары жүргізілуде. Террорлық әрекет облыс әкімдігінің ғимаратында да орын алды. Көзбен көрдік. Барлық жерде бір жағдай. Облыс әкімдігінің есік-терезелері сынған, офистік техникалары ұрланған, қызметтік автокөліктер өртелген, тіпті гаражға дейін отқа оранған. Бүгінде қалпына келтіру жұмыстары жүргізілуде.
Қызылордада ахуал күн санап тұрақталып келеді. Ендігі мәселе – бағаны қалыпты ұстау. Өйткені ел абыр-сабыр болып жатқанда халықтың қиын жағдайын өз пайдасына пайдаланған пысықайлар көбейді. Азық-түлік бағасы қымбаттағаны туралы ақпараттар тарады. Әлеуметтік желі де шулады. Тіпті таксилердің өзі 500 теңгемен барып жүрген жерге 3000 теңгемен апарған. Соған байланысты облыс әкімі қаладағы ірі сауда нысандары мен май құятын бекеттерді аралап, әлеуметтік маңызды тауарлардың бағасын тексеріп шықты. Әкім әуелі «Small» және «Magnum Cash&Carry» сауда үйлеріндегі азық-түлік қоры мен күнделікті маңызы бар өнімдердің бағасымен танысты. Әсіресе маңызды деген көкөніс өнімдері мен ұнның шекті бағадан асырмауды міндеттеді.
Аймақ басшысы облыс орталығындағы тұрақтандыру қоры қоймасының жұмысымен де танысты.
– Қазіргі таңда тұрақтандыру қорында азық-түлік жеткілікті. Ең бастысы, бағасы келісіне 130 теңгені құрайтын ұнның 440 тоннасы резервте тұр. Одан басқа, айналым схемасы бойынша кәсіпкерлермен келісім негізінде 7 мың тонна ұн әкелінбек. 100 тоннадан қарақұмық, күріш, макарон өнімдері мен көкөністер сақтаулы. Көрші Түркістан облысымен келісім бар, жетіспейтін азық-түлік бойынша 122 кәсіпкердің тізімі жасақталды. Тапшылықты болдырмаймыз, – деді облыс әкімі.
Бұған дейін аймақтарда сұйытылған газ бағасы түскен болатын. Бүгінде біздің аймақта газ бағасы литріне 60-65 теңгеден, АИ-92 маркалы бензин орташа 180,2 теңгеден, дизель отыны 229,9 теңгеден саудаланып жатыр. «Sinooil» және «Qazaq Oil» жанар-жағармай бекеттеріне барған облыс әкімі жауапты сала басшыларына бензин және дизель отынының құны бекітілген шекті бағасынан аспау керектігін ескертті.
Бұдан бөлек, әкім елдегі террорлық әрекет кезінде маңызды рөл атқарған құқық қорғау саласының қызметкерлерімен және сарбаздармен кездесті. Басқосуда облыс әкімі оларға сын сағатта көрсеткен ерліктеріне алғысын айтты.
– Сын сағатта теріс ойдағы террористермен күресіп, елді қорғауда алдыңғы сапта тұрып, өмірлеріңізге қауіп-қатер төнгеніне қарамай, күн-түн демей, азаматтарымыздың өмірін сақтауда жанкештілік танытқан сіздерге алғысымыз ерекше. Отанға берілген анттарыңызды адал орындап, ерлік көрсетіп, қызметтеріңізді мінсіз атқардыңыздар, – деді аймақ басшысы.
Басбұзарлардың әрекетінен 24 қызметтік автокөлік, 6 модульдік полиция пункті өртенді. Қазіргі таңда елдігіміз бен бірлігімізге нұқсан келтіргісі келген арам пиғылдылар іздестіріліп, сотқа дейінгі тергеп-тексеру амалдары жүргізілуде.
Бұдан соң аймақ басшысы блок-бекеттердің жұмысымен танысты. Облыс аумағында қауіпсіздікті сақтау мақсатында 28 блок-бекет қойылған. Оның ішінде қала бойынша 5 блок-бекет бар. Барлық блок-бекеттерде сарбаздарға қажетті жағдай жасалған. Тіпті алғашқы уақытта қарапайым халық, кәсіпкерлер сарбаздарға ыстық тамақ апарған. Облыс әкімі блок-бекеттердегі тексеру жұмыстарын қатаң бақылауға алған, қоғам тыныштығын күзету бағытында жұмыс істеп жатқан сарбаздарға алғысын білдірді.
Облыс басшысы террористік шабуылдан жарақат алып, аурухана керуеттеріне таңылған сарбаздардың да жағдайын білді. Ауруханада ем алып жатқан полицейлер мен әскери қызметшінің жағдайын сұрап, ел басына қауіп төнген тұста көрсеткен ерліктеріне алғыс айтты. Сондай-ақ ақ халаттылардың төтенше жағдайдағы еңбегін жоғары бағалап, жұмыстарына сәттілік тіледі.
Бүгінде 205 азамат медициналық көмекке жүгінсе, солардың 46-ы ауруханада, 8-і жансақтау бөлімінде жатыр.
Облыс әкімінің аталған оқиғаларды сараптау және Мемлекет басшысының тапсырмаларын орындау бағытына арналған кеңейтілген жиын өткізгенін де айта кеткенді жөн санадық. Күн тәртібіндегі бірінші мәселе – өңірде қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бағытындағы атқарылып жатқан шараларға арналды. 5 қаңтардан бүгінге дейін 608 азамат полиция органдарына жеткізілді. Ал қылмыстық істер бойынша 73 азамат тергеу изоляторына қамалды.
Жиында өңір басшысы террористік әрекеттер қаупінің әлі сейілмегенін айтып, коменданттық режимнің қатаң сақталуын тапсырды. Сондай-ақ Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес күштік құрылымдардың әскери дайындығын күшейту және жабдықтау шараларына Үкімет резервінен 20,7 млрд теңге бөлінетінін жеткізді. Биылға бекітілген облыстық бюджетте күштік құрылымдарды материалдық-техникалық жарақтандыруға 2,5 млрд теңге бөлінген. Әкім алдағы облыстық бюджетті бірінші нақтылау кезінде бұл мәселелерге тағы қосымша қаржы қарастыратынын айтты.
Басқосуда террорлық әрекеттен келген шығынға да тоқталды. Бүгінде облыстың мемлекеттік маңызы бар нысандарына 5,8 млрд теңге көлемінде шығын келген. Ал кәсіпкерлерге келтірілген залал 395 млн теңге болды. Шығын есебі қаржы министрлігіне жолданып, тиісті жұмыстар атқарылуда.
Қорыта айтқанда, елдегі жағдай бірыңғайланды. Облыста да ахуал тұрақты. Алайда төтенше жағдай режимі жалғасуда. Блок-бекеттер жұмыс істеп тұр. 225 қоғамдық көлік қатынауда, 316 банкомат жұмыс істеп тұр. Мектеп оқушылары 17 қаңтардан бастап оқу процесіне көшеді.
Облыста террорлық актімен күрестің қызыл деңгейі алынды. Бір сөзбен айтқанда бұлт артынан шыққан күн сияқты тіршілік қайта жандануда.
Ақтілек БЕРДІБАЙҰЛЫ
Жылдам ақпарат алу үшін Facebook, Instagram желілері мен Telegram каналымызға жазылыңыз!