Конституция – кез келген мемлекет үшін оның құқықтық негіздерін белгілейтін маңызды құжат. Ол азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын, мемлекеттік құрылымды, билік тармақтарының өзара қатынасын, сондай-ақ қоғамдағы құқықтық тәртіпті қамтамасыз етеді. Біздің елімізде Конституцияның қабылдануы – тарихи оқиға, ол халықтың еркін білдіріп, демократиялық принциптердің негізін қалаған кезең болды.
Конституцияның басты мақсаты – азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау. Ол адам құқықтарының әмбебап қағидаттарын негізге ала отырып, әрбір азаматқа тең құқықтар беруді қамтамасыз етеді. Мысалы, сөз бостандығы, дін бостандығы, жеке өмірге қол сұғылмаушылық сияқты құқықтар Конституцияда нақты түрде белгіленген. Бұл құқықтар азаматтардың қоғамдағы белсенділігін арттырып, олардың мемлекеттік басқаруға қатысуына мүмкіндік береді.
Азаматтардың құқықтарын қорғау – демократиялық қоғамның негізі. Конституция арқылы белгіленген құқықтар мемлекет тарапынан қорғалуы тиіс, ал кез келген бұзушылықтар заңмен жауапкершілікке тартуды талап етеді. Бұл механизмдер азаматтардың сенімін арттырып, құқықтық мәдениетті қалыптастыруға ықпал етеді.
Конституция мемлекеттік органдардың құрылымы мен қызметін реттейді. Билік тармақтарының арасындағы тепе-теңдік пен бақылау жүйесі демократиялық басқарудың негізі болып табылады. Әрбір билік тармағының өз міндеттері мен өкілеттіктері Конституцияда анықталған, бұл мемлекеттік басқарудың тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді.
Конституция – ұлттық бірліктің негізі. Ол түрлі этностар мен мәдениеттерді біріктіріп, барлық азаматтарға тең құқықтар мен мүмкіндіктер береді. Қазақстанның көпұлтты қоғамында Конституция халықтың бірлігін нығайтуға, әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз етуге бағытталған.
Конституциядағы ұлттық тілдер мен мәдениеттердің дамуына қатысты нормалар да маңызды рөл атқарады. Бұл нормалар әрбір азаматтың өз мәдениетін сақтап қалуына мүмкіндік береді және қоғамдағы түрлілік пен байлықты арттырады.
Конституцияны құрметтеу – әрбір азаматтың міндеті. Біз өз құқықтарымызды білуіміз және қорғауымыз қажет, сонымен қатар қоғамдағы жауапкершілігімізді түсінуіміз керек. Конституцияны сақтау – бұл тек мемлекет органдарының емес, әрбір азаматтың міндеті.
Құқықтық мемлекет құру жолында Конституцияның нормаларын сақтау және оған сәйкес әрекет ету – біздің ортақ міндетіміз. Бұл тек құқықтық тәртіпті қамтамасыз етпейді, сонымен қатар әлеуметтік әділеттілік пен тұрақтылықты нығайтады.
Конституция – біздің еліміздің болашағының кепілі. Ол азаматтардың құқықтарын қорғап, мемлекеттік органдардың қызметін реттеп, ұлттық бірлікті нығайтады. Сондықтан Конституцияны құрметтеу және оны қорғау – біздің ортақ міндетіміз. Тек осылай ғана біз құқықтық мемлекет құру жолында алға жылжи аламыз. Қазақстанның әрбір азаматы Конституцияны білуі және оның нормаларын сақтау арқылы қоғамның дамуына үлес қосуы тиіс.
Галым Чингисов, Қызылорда қаласының мамандандырылған тергеу сотының төрағасы |
Жылдам ақпарат алу үшін Facebook, Instagram желілері мен Telegram каналымызға жазылыңыз!