Тіл – ұлттың жан дүниесі, рухани болмысы мен мәдени коды. Әрбір халықтың тарихи тағдыры мен дүниетанымы, салт-дәстүрі мен ұлттық ерекшелігі алдымен оның тілінен көрініс табады. Сондықтан да тіл беделі – тек тіл мамандарының не мемлекеттік органдардың ғана міндеті емес, ол – тікелей ұлттың тағдырына әсер ететін маңызды мәселе.
Ең алдымен, тілдің беделі сол тілді қолданатын халықтың өзіне деген құрметінен басталады. Егер жұрт ана тілінде сөйлеуді борышы санап, оны күнделікті өмірде қолданса, тілдің қоғамдық салмағы артады. Ал керісінше, өз тіліне немқұрайлы қарайтын қоғамда ұлттық сана да әлсірейді, мәдени құндылықтар да жойыла бастайды.
Қазіргі жаһандану дәуірінде әлемдік тілдерді білу қажеттілікке айналғаны рас. Алайда бұл ана тіліміздің маңызын төмендетуге себеп болмауы керек. Тілдердің көптігін білген жақсы, бірақ ұлттық тілдің қадірін сақтау одан да маңызды. Себебі ұлттық рух пен ұлт ретінде сақталудың жолы – өз тіліңді құрметтеу мен дамыту.
Тіл беделінің тағы бір қыры – оның мемлекеттік деңгейде қолданылуы. Мемлекеттік тілдің мәртебесі заңмен бекітілгенімен, оның нақты жүзеге асуы халықтың тілге деген сұранысына байланысты. Тілдің беделі артқан жерде қоғамның барлық саласында – білім, ғылым, мәдениет, бизнес, ақпараттық кеңістікте – қазақ тіліне деген қажеттілік күшейеді. Бұл өз кезегінде тілдің дамуына, әлеуетінің артуына мүмкіндік береді.
Сонымен бірге, тіл беделі ұлттық бірліктің де негізгі кепілі. Ортақ тіл – ортақ мақсатқа біріктіретін күш. Қай мемлекет болса да, өз тілін дамыту арқылы ұлттық тұтастығын сақтайды. Қазақ тілі – Қазақстан халқын біріктіретін құндылықтардың бірі. Оны меңгеру – елдегі әрбір азаматтың мемлекет алдындағы жауапкершілігі.
Қорытындылай келе, «Тіл беделі – ұлт мәселесі» деген тұжырым өте орынды. Тілдің қадірі артқан сайын ұлттың да қадірі артады. Ана тіліміздің мәртебесін көтеру – ұлттық сананы жаңғыртудың, рухани тәуелсіздікті нығайтудың басты жолы. Сондықтан әр азамат өз тілін құрметтеп, оны қолдану арқылы елдің тұтастығы мен болашағына үлес қоса алады.
М.Атабаева
Қызылорда қаласының №2 соты жетекші маманы
Жылдам ақпарат алу үшін Facebook, Instagram желілері мен Telegram каналымызға жазылыңыз!