Кассациялық сот Қазақстан Республикасының сот жүйесінде сот актілерінің заңдылығы мен негізділігін тексеруді жүзеге асыратын жоғары тұрған сот сатысы болып табылады. Ол сот төрелігін іске асыру барысында заңдардың біркелкі әрі дұрыс қолданылуын қамтамасыз етуге бағытталған.
Қазақстан Республикасының Конституциясына, сондай-ақ азаматтық, қылмыстық және әкімшілік процестік заңнамасына сәйкес, кассациялық саты соттарының қызметі әділ сот қағидаттарын сақтау мен азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауға негізделеді.
Кассациялық соттың негізгі функциялары мыналар болып табылады:
- төменгі сатыдағы соттардың заң нормаларын қолдану дұрыстығын тексеру;
- материалдық және процестік құқық нормаларының бұзылуын анықтау;
- сот тәжірибесінің бірізділігін қамтамасыз ету;
- заңды күшіне енген сот актілерінің заңдылығы мен негізділігін бағалау.
Кассациялық сот істің нақты мән-жайларын қайта қарамайды және дәлелдемелерді қайта зерттемейді. Ол тек сот актілеріне құқықтық баға береді.
Қазақстан Республикасының процестік заңнамасына сәйкес, кассациялық шағым:
- апелляциялық сатының сот актілері заңды күшіне енгеннен кейін;
- заңда белгіленген мерзімдерде;
- кассациялық қайта қарауға негіз болатын құқықтық дәлелдер көрсетіле отырып беріледі.
Кассациялық саты барлық істерді міндетті түрде қарамайды. Шағымды қабылдау немесе қабылдамау мәселесі заңда көзделген талаптарға сәйкес шешіледі.
Кассациялық сот:
- сот қателіктерін жоюдың соңғы құқықтық тетігі;
- азаматтар мен ұйымдардың құқықтарын қорғаудың маңызды кепілі;
- құқық қолдану тәжірибесін жетілдірудің тиімді құралы болып табылады.
Оның қызметі сот билігінің тәуелсіздігін нығайтуға және құқық үстемдігін қамтамасыз етуге бағытталған.
Қазақстан Республикасындағы кассациялық сот – сот жүйесінің маңызды буыны. Ол заңдылықты сақтау мен әділ сот төрелігін қамтамасыз ету арқылы қоғамдағы құқықтық тұрақтылықты нығайтуға ықпал етеді. Кассациялық сатының тиімді қызметі азаматтардың сотқа деген сенімін арттырудың маңызды шарттарының бірі болып табылады.
К.Мұханбетқали
Қызылорда қалалық сотының жетекші маманы
Жылдам ақпарат алу үшін Facebook, Instagram желілері мен Telegram каналымызға жазылыңыз!
