Әлемде әрбір ұлттың қастер тұтатын асыл мұрасы болады. Ол мұраның ғасырлар бойы құндылығын жоймай бүгінге жетуінің астарында да үлкен сыр бар. Оның сыры – әрбір отбасындағы құндылықтың өмірдегі тәрбие негізіне айналуында. Елдің ел болып қалыптасуы, қоғамның қарыштап дамуы, мемлекеттің биіктерге өркендеуі ең алдымен отбасы тәрбиесіне байланысты.
Ұрпақ тәрбиесіндегі отбасылық құндылықтың мемлекет деңгейінде дәріптелуі қашанда маңызды.
Жаңа Қазақстан үшін қазақ өркениетін дамыту, салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын, тілін ардақтау маңызды. Отбасы – мемлекетіміздің іргетасы. Отбасы – адам баласының өсіп-өнер, қанат жайып, түлеп ұшатын алтын ұясы. Адамның бойындағы мейірімділік пен адалдық, адамгершілік пен тектілік отбасындағы тәрбиеден бастау алады. «Oтан – отбасынан басталады» дегендей отанды сүю – отбасы қағидасы. Себебі отбасы – бала тәрбиесінің ең алғашқы баспалдағы. Оның ер жетіп, бойжетіп өсуі, бойындағы алғашқы адамгершілік қасиетінің белгісі отбасында қалыптасады. Құтты шаңырағымыз бізге күш пен сенімділік беріп, қиындықтан сүрінбей өтуге көмектеседі. Бір сөзбен айтқанда, отбасы – барлық рөлі бөлініп қойылған қоғамның шағын моделі. Әр бала санасына салт-дәстүрді, әдет-ғұрыпты, даналық сөзді, тыйым сөзді, тәрбиелік мәні жоғары үлгіні сіңіретін де отбасы. Осы тұрғыдан алғанда отбасы ұлттың қадір қасиетін қалыптастырып, оларды ұрпақтан-ұрпаққа жеткізе отырып, ұлттық мәдениетті тәрбие арқылы сіңіреді.
Бүгінде жас ұрпақтың тәрбиесінде теңдік және үйлесімділік секілді құндылық болуы маңызды. Яғни ол өзінің өсу, есею кезінде ақ сүт беріп асыраған ата-анасымен де, ұстазымен де үйлесім таба білуі тиіс. Сонда ғана тұлға бойында рухани қасиет бірте-бірте қалыптасары сөзсіз. Тұлға бойындағы рухани құндылықты қалыптастырудың көзі, отбасы, әулет, әлеуметтік орта, мемлекет болса, ұлтық құндылық, ұлттық салт-сана, ұлт алдындағы міндет, парыз, намыс, ұлттық рух, ұлттық салт-дәстүр, тұлға бойындағы ұлттық құндылықтың жоғары көрсеткіші. Ал ұлттық құндылық дегеніміз не? Қарапайым тілмен айтқанда, белгілі бір ұлтқа, ұлт азаматына тән, адами қадір-қасиет, яғни ғасырлар бойы жинақтаған ұлттық рухани және материалдық құндылық. Оларға меймандостық, кісілік, сыйластық, имандылық, кішіпейілділік, салауаттылық, қайырымдылық, ізгілік, еркіндік, өнерпаздық, сыпайылық, мәдениеттілік, шығармашылық, рухани байлық, махаббат сынды қасиеттер жатады. Кез келген ұлттың сипаты бес қағидаға келіп тіреледі: Біріншісі – тілі, екіншісі – діні, үшіншісі – дәстүрі, төртіншісі – тарихы, бесінші – атамекені. Құндылықтар – шынайы ғана болады, ол адамға тәуелді емес, дей тұрғанмен ол ең алдымен адам санасында орын алады. Құндылықтарды сезім арқылы қабылдап, ал сана арқылы түсінуге болады, соның нәтижесінде тұлға құндылықты игереді, соған сай әрекет етеді.
Халқымыздың ардақты перзенті Ж.Аймауытов: «Мен халыққа кіндігіммен байланып қалғанмын. Оны үзе алмаймын. Үзу қолымнан келмейді» – дейді. Бұл дегеніміз бір адамның тағдыры, тәрбиесі күллі ұлттың тәрбиесіне байлаулы деген сөз. Отбасы жеке құндылықты қалыптастырудың қайнар көзі, тәрбиенің бастауы, балалар санасына ұлттық құндылыққа деген көзқарасты, салт-дәстүр мен әдет-ғұрыпты, даналық сөзді, тәрбиенің жоғарғы үлгісін сіңіретін де отбасы.
Қаламқас
КАРИМОВА,
Қызылорда облысы әкімі жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссия хатшысы
Жылдам ақпарат алу үшін Facebook, Instagram желілері мен Telegram каналымызға жазылыңыз!