Биыл Қазақстан Республикасының Конституциясына 30 жыл толып отыр. Бұл тарихи құжат 1995 жылғы 30 тамызда бүкілхалықтық референдумда қабылданды. Содан бері Ата заңымыз еліміздің демократиялық, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде қалыптасуының негізіне айналды.
Конституция әрбір қазақстандықтың негізгі құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз етеді. Ол – мемлекет пен азамат арасындағы өзара сенім мен жауапкершіліктің кепілі. Ата заңда адамның қадір-қасиеті, теңдігі мен құқықтары ең жоғарғы құндылық ретінде айқындалған.
30 жыл ішінде Конституция елімізді өркениетті даму жолына бастады. Тәуелсіздік тарихындағы барлық саяси, экономикалық және құқықтық реформалар дәл осы құжатқа сүйене отырып жүргізілді.
Конституцияда сот билігінің тәуелсіздігі нақты бекітілген. Бұл қағидат сот жүйесінің әділ әрі бейтарап қызмет атқаруына мүмкіндік берді. Судьялардың тек заңға бағынуы – әділ сот төрелігінің басты шарты.
Соңғы жылдары сот реформаларының жүзеге асуы да Конституциялық нормалардың тиімділігін көрсетіп отыр. Атап айтқанда:
• сот жүйесінің көпсатылы құрылымы жетілдірілді;
• жаңа сот сатылары енгізілді (мысалы, кассациялық сот);
• азаматтардың сотқа қолжетімділігі артты;
• сот шешімдерінің орындалуына баса мән берілді.
Конституция – бір ғана құқықтық акт емес, ол – қоғамды біріктіретін құндылықтар жиынтығы. Әділдік, заң үстемдігі, азаматтардың теңдігі сияқты қағидаттар – мемлекеттің тұрақтылығы мен дамуының кепілі.
30 жылдық тәжірибе көрсеткендей, Конституция уақыт сынынан өтті. Ол қоғамдағы өзгерістерге бейімделе отырып, өзінің басты миссиясын – азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғауды табысты орындап келеді.
Қазақстан Республикасының Конституциясы – еліміздің тәуелсіздігінің, тұрақтылығының және болашақ өркендеуінің берік іргетасы. Оның қабылданғанына 30 жыл толуы – тек тарихи белес қана емес, құқықтық мемлекет ретінде даму жолындағы жетістіктеріміздің айқын дәлелі.
Сот жүйесінің өкілі ретінде айтарым: Конституцияны құрметтеу және оның талаптарын бұлжытпай орындау – әрбір азаматтың борышы. Ал заң үстемдігін қамтамасыз ету – сот билігінің басты міндеті.
Л.Әбдуәли,
Қызылорда қаласының әкімшілік
құқық бұзушылықтар жөніндегі
мамандандырылған сотының
жетекші маманы
Жылдам ақпарат алу үшін Facebook, Instagram желілері мен Telegram каналымызға жазылыңыз!