Қазіргі уақытта облыс орталығының қай түкпірінен де қызу жүріп жатқан құрылыс жұмысын байқап жүрміз. Құрылыс қарқынды дамудың көрсеткіші екені анық. Іске асуы тиіс жобалар мен аяқталған жұмыстар барысымен танысу мақсатында қалалық құрылыс бөлімінің басшысы Айдын Әнуарды әңгімеге тартқан едік.
– Айдын Серікұлы, қызметке жақында келдіңіз. Жауапкершілік жүгі ауыр саланың қандай қиындықтары бар?
– Қандай сала болса да, өзінің ауыртпашылықтары болады. Сондықтан қаланың өсіп-өніп, көркеюі үшін жауапкершілікпен жұмыс істеу – біздің міндетіміз. Әрине, құрылыс саласында ең алдымен сапа содан соң оның сәулеті талап етіледі. Қаланың көріне көрік қосып, құрылыстардың қауіпсіздігін сақтау – басты мақсатымыз. Қазіргі уақытта құрылыс нысандарын салудың замануи тәсілдері қолданысқа еніп, жүргізілетін жұмыс жүйесі күрделеніп, талап бұрынғыдан да күшейе түсуде.
– Құрылыс бөлімінің қазаны қайнап, қызу тірлік жүріп жатады. Жарты жылда атқарылған жұмысқа тоқталып өтсеңіз…
– Осы жылы құрылыс жобаларын салуға 12014 млн теңге бөлінді. Оның ішінде /РБ-6 983,3 млн теңге, жергілікті бюджеттен 5030,7 млн теңге/ қаржы бөлініп: тұрғын үй құрылысына 3267,5 млн теңге, инженерлік жүйелер жүргізуге 3543,3 млн теңге, сумен жабдықтауға 2190,4 млн теңге, «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы аясында Қарауылтөбе, Талсуат ауылдарында 150 орынды клуб құрылыстарын салуға 574,2 млн теңге, газ жүйесін жүргізуге 2438,6 млн теңгеге тиісті жұмыстар бекітілген жұмыс кестесіне сәйкес атқарылуда.
– Біткен іске сыншы көп болатыны анық. Құрылыстың сапасына ел алдында сіздер жауаптысыздар. Бақылау жұмыстары қалай жүргізіледі?
– Жасыратыны жоқ, құрылысқа мемлекет тарапынан қаржы мол бөлінеді. Әрбір құрылыс жұмысының сапалы жүргізілуіне қатаң қадағалау мен байыпты бақылау жасау үлкен жауапкершілік.
Қандай да бір жұмыс жүргізу үшін алдымен тиісті инстанциядан қаржы бөлуді сұраймыз. Қаржы бөлінген жағдайда, жеңімпаз мекеме анықтау мақсатында мемлекеттік сатып алу конкурсын жүргізеді. Тиісінше мемлекеттік сатып алу конкурсы арқылы техникалық және авторлық қадағалаушы мекемелерді анықтайды. Әрі қарай техникалық қадағалаушы мекеме құрылыстың уақытылы әрі сапалы салынуын, ал авторлық қадағалаушы құрылыстың жобаға сәйкес атқарылуын қадағалайды. Олардан бөлек бөлім тарапынан ішкі бұйрық негізінде кураторлар бекітіліп, қосымша бақылау жасап отырады.
Құрылыстың адамзат тұрмысында маңызы зор. Сондықтан адам игілігі үшін салынған әрбір құрылыс нысанының ең алдымен қауіпсіздігі қаперге алынады. Мәселен, ғимараттар бой көтеретін кезде оның жайлылығы, жылдың төрт мезгіліне сай температурасының сақталуы да ескеріледі. Құрылыстың «мінін» жасыру – біздің өзімізге деген қастандығымыз. Өйткені құрылыс жұмыстары кезінде қабырғаға қисық қаланған бір кірпіштің өзі адам өмірі үшін аса қауіпті.
– Соңғы уақытта мүгедек азаматтардың мәселесі жиі айтылып жүр. Олардың еркін қозғалуы үшін инфрақұрылым нысандарын бақылау тапсырылды. Біздің қаладағы ахуал қалай?
– Әрине, алға жылжу бар. Қала аумағындағы әлеуметтік, кәсіпкерлік нысандарға мүгедектерге ыңғайлы жағдай жасау талап етіледі. Қазіргі таңда барлық жоба-сметалық құжаттама дайындар алдында бөлім тарапынан жобалауға тапсырма беріледі. Яғни ол жерде нақты пандустарды орнату деген сияқты тапсырмалар беріліп, сол бойынша жобалаушы мекеме жұмыс жасайды.
– Инженерлік инфрақұрылымды дамыту мақсатында қандай жұмыстар бастау алды?
– Биылға «Инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымды дамыту» бағдарламасы аясында 3543,3 млн теңге бөлініп, бұл қаржыға «Әл-Фараби ауданына су құбыры желілері және 16,5 шақырым ауыз су құбыры жүргізілетін болады. «Қызылорда қаласы Талдыарал елді мекеніне электр желісі құрылысы» жобасына барлығы 43,3 млн теңге бөлініп, 7,5 шақырым электр желісі тартылады.
Сонымен қатар республикалық бюджеттен 1260 ,3 млн теңге қаржы бөлініп, 128,7 шақырым электр желісін жүргізу жоспарланған. «СПМК 70/2 тұрғын кварталын абаттандыру және телефон желілері» жобасына 462,2 млн теңге қаржы бөлінген. Бөлінген қаржыға аталған тұрғын кварталдағы 12 тұрғын үйдің абаттандыру және телефон желісімен қамтамасыз ету жұмыстары қарастырылған.
Ал «Сумен жабдықтау және су бұру жүйесін дамыту» бағдарламасы аясында 2 190,4 млн теңге қаржы бөлініп 7 жоба іске асырылуда. Атап айтсақ, қаладағы ағын суларды тазартатын биологиялық тазарту станциясын жаңғырту және автоматтандыру; Қыдыров көшесі, Сахи Романов көшесі бойында №12 КНС-тен Шымбай-Сахи Романов көшелерінің қиылысындағы ауыстыру камерасына дейін қысымдық кәрізді реконструкциялау; Шанхай, Оңтүстік аудандардағы және Тәжібаев көшесінің, Бостандық көшесінің бойындағы су құбыры және кәріз желілерін реконструкциялау; Мұратбаев атындағы орталық стадион, «Евразия» спорткомплексі, «Сейхун» институтының су құбыры желісін қайта жаңғырту; Желтоқсан көшесі бойындағы кәріз құдығынан Қорқыт ата мен Әбілқайыр көшесі аралығындағы 37-кәріз құдығына дейінгі өздігінен ағатын кәріз жүйесін қайта жаңғырту; Бейбітшілік көшесі, №26 кәріздік сорғы станциясын реконструкциялау және жаңғырту; Байтұрсынов көшесі мен Қорқыт ата көшесінің қиылысындағы №45 кәріздік сорғы станцияларын реконструкциялау және жаңғырту; Наурыз және Махамбет ауылдық округтерін табиғи газбен қамтамасыз ету жұмыстары қолға алынды.
– Алдағы уақытта пайдалануға беріледі деп жоспарланған құрылыстар жөнінде айтып өтсеңіз…
– «Тұрғын үй құрылысын салу» бағдарламасы аясында барлығы 3267,5 млн теңге қаржы бөлініп, өткен жылы басталған СПМК-70/4 мөлтек ауданында 40 пәтерлі №1, №3 (үйлер, жыл соңына қарай СПМК-70/2 тұрғын кварталында 50 пәтерлік он ипотекалық тұрғын үйлер құрылысы пайдалануға беріледі. Одан бөлек, Сырдария өзенінің сол жағалауы №2 тұрғын кварталында 50 пәтерлік №34 тұрғын үй құрылысы аяқталса, кезекте тұрған отбасылар жаңа үйге кезегімен қоныстанады. Жыл соңына дейін 42004,5 шаршы метрді құрайтын 580 пәтер беріледі деген жоспар бар.
– Облыс орталығынан салынатын құрылыстар тек әлеуметтік қызмет көрсету жағынан ғана маңызды емес, олардың орналасқан жерінің көркіне көрік қосып тұратындай эстетикалық үйлесімі де ескерілетін шығар? Шаһарда бой көтеретін ғимараттарға қандай талап қойылады?
– Өте орынды сұрақ! Әрине, эстетикалық үйлесімділігі де ескеріледі. Жоба-сметалық құжаттама дайындап жатқанда, эскиздік жоба «сәулет және қала құрылысы» мекемесімен келісім алынып жасалады, одан әрі әкім немесе әкім орынбасарларымен ақылдаса отырып жасалатын дүние. Бірақ эстетикалық үйлесімділіктен бөлек, қаржысына да көніл бөлінеді. Білесіз, қазіргі таңда құрылыс материалдары күннен күнге бағасы өсіп бара жатыр. Біз егерде сыртқы келбетке қатты көніл бөліп, қымбат материалдардан салатын болсақ, тиісінше үйдің бағасыда қымбаттай түсіп, сатып алушы қала тұрғындарының қалтасына ауыр тиеді. Сондықтан жобалау кезінде қала тұрғындарының жағдайлары да ескеріледі.
– Саланы дамытуда алға қойған қандай жоспарларыңыз бар?
– Жоспар өте көп, ең алдымен Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2022 жылғы жолдауын басшылыққа алып, «Жаңа Қазақстан» саясатын ұстанып жұмыс жасау. Жыл соңына дейін СПМК 70/2 тұрғын кварталында 12 тұрғын үйді табыстау. Одан бөлек қала әкімінің тапсырмасына сәйкес қала ішінде, қала төңірегіндегі ауыл-аймақ, елді-мекен, саяжайлардағы инженерлік инфрақұрылым тартылмай қалған көшелерді су, свет, газбен қамтамасыз ету мақсатында жобаларын дайындатып, халық игілігіне пайдалануға берсек деген жоспар.
– Әңгімеңізге рақмет.
Сұхбаттасқан
Айтолқын АЙТЖАНОВА
Жылдам ақпарат алу үшін Facebook, Instagram желілері мен Telegram каналымызға жазылыңыз!