1997 жылдан бастап 15 қараша − Қазақстанның ұлттық валюта күні. 1993 жылы 12 қарашада Қазақстанның тұңғыш Президенті «Қазақстан Республикасының ұлттық валютасын енгізу туралы» жарлыққа қол қойған еді. Ал 15 қарашадан бастап теңге елдегі есептесетін ақшаға айналды. Міне, осы кезеңнен бастап төл теңгеміз дизайнерлік және экономикалық тұрғыдан біраз өзгерісті өткерді.
Ортағасырлық түркі күміс монеталардың «денге» немесе «танга» деген тарихи атауы болған. Осыған орай ұлттық валютаны «теңге» деп атауды академик Сауық Тәкежанов ұсынды. Ең алғаш айналымға «портреттер» банкнотының бірінші топтамасы шығарылды. Алғашқы банкноттар Англиядағы «Harrison&Sons» фирмасында басылып шықты. Сол уақытта Қазақстанға ұшақпен бір аптада 18 рейс жасалып, теңге жеткізілген еді. Ал Қазақстанның теңге сарайы 1992 жылы Өскемендегі Үлбі металлургия зауытының базасында құрылды. Монеталардың алғашқы өнеркәсіптік партиясы 1998 жылы қарашада Қазақстанның монета алаңында шығарылды. Кәсіпорын Ұлттық Банктің түсті металдардан, алтын және күмістен ұлттық валюта монеталарын шығару туралы тапсырысын жүзеге асырады.
28 жыл ішінде Қазақстанда теңгенің төрт сериясы шығып, алты номиналдағы банкноттар мен жеті номиналдағы монеталар шыққан еді. Бүгінде банкноттар қатарында 500, 1000, 2000, 5000, 10000 және 20000 теңге бар. Ал монета қатарына 1-2-5-10-20-50, 100 және 200 теңге кіреді.
Халықаралық банкнот қауымдастығы 2011-2013 жыл аралығында қазақстандық банкноттар «әлемдегі үздік банкнот» деп таныған. 2014 жылы түркі жазуына арналған қазақстандық «КҮЛТЕГІН» естелік банкноты осы қауымдастықтың нұсқасы бойынша 2013 жылдың үздік банкноты атанды. Міне, осындай оқиғаларды бастан өткерген төл теңге бүгінде әлемдік экономикалық нарықта бәсекелесу үшін барын салуда.
А.БІРКЕНОВ
Жылдам ақпарат алу үшін Facebook, Instagram желілері мен Telegram каналымызға жазылыңыз!