Заманауи технологияны дұрыс қолдана білген жағдайда ол баланың:
• Зияткерлік дамуына (логикалық ойлау, шет тілін үйрену, ғылымға қызығу),
• Креативті қабілетіне (анимация, сурет салу, бағдарламалау),
• Жауапкершілігіне (уақытты басқару, ақпаратты іздеу және өңдеу),
• Әлемдік көзқарасының кеңеюіне үлкен әсер етеді.
Білім беру платформалары (Khan Academy, Coursera, BilimLand, т.б.), танымдық видеолар мен арнайы қосымшалар – баланың жан-жақты дамуына мүмкіндік береді.
Теріс әсерлер мен қауіптер
Технологияның пайдасымен қатар, дұрыс бақылау болмаса, оның теріс ықпалы да мол:
• Экранға тәуелділік (гаджетке байлану),
• Қоғамнан оқшаулану, шынайы қарым-қатынастың азаюы,
• Нақты өмір мен виртуалды әлемді шатастыру,
• Зиянды контентпен танысу (зорлық, агрессия, анайы сөздер),
• Ұйқы режимінің бұзылуы, денсаулыққа зиян (көру қабілетінің төмендеуі, омыртқа қисайуы).
Ата-ана мен мектептің рөлі
Заманауи технологиялар балаға дос бола ма, әлде жау бола ма – бұл ата-ананың көзқарасына, бақылауына және тәрбие тәсіліне байланысты.
• Баламен ашық сөйлесу, оның қандай контент көретінін бақылау;
• Уақытына шектеу қою – мысалы, экран алдында күніне 1-2 сағаттан артық отырмау;
• Бірлескен пайдалы контент көру, балаға пайдалы онлайн ресурстар ұсыну;
• Цифрлық этика мен интернет мәдениетін үйрету;
• Мектеп тарапынан ақпараттық қауіпсіздік сабақтарын енгізу.
Тәрбиеде технологияны тиімді қолдану жолдары
• Онлайн курстар, ғылыми ойындар, білім беру ойыншықтарын қолдану;
• Аудио ертегілер мен қазақ тіліндегі мультфильмдерді бірге тыңдау;
• Ұлттық құндылықтарды насихаттайтын онлайн платформаларды дамыту;
• Қолмен жұмыс жасайтын шығармашылық істерді технологиямен ұштастыру (мысалы, қолөнер жасап, оны TikTok немесе YouTube-та таныстыру).
Заманауи технология – бұл тек қауіп емес, сонымен қатар керемет мүмкіндік. Ең бастысы – балаға дұрыс бағыт беру, оны өз бетінше ойлауға, жауапкершілікке үйрету. Саналы тәрбие – тек шектеу емес, сенім мен серіктестік арқылы жүзеге асады. Технологияны дұшпан көрмей, оны тәрбиенің тиімді құралына айналдыру – ата-ананың бүгінгі міндеті.
Данияр Құрбанәлі,
176 орта мектебінің
11”ә” сынып оқушысы
Жылдам ақпарат алу үшін Facebook, Instagram желілері мен Telegram каналымызға жазылыңыз!